Η γαρυφαλλιά είναι ένα ανθοκομικό φυτό που κατάγεται από τις χώρες της μεσογείου. Ήταν ένα γνωστό ανθοκομικό φυτό στην αρχαιότητα και αναφέρεται από την Θεόφραστο.
Στην χώρα μας καλλιεργείται τα τελευταία 50 χρόνια, και σήμερα αποτελεί το κυριότερο ανθοκομικό φυτό για παραγωγή δρεπτών ανθέων σε μία έκταση 1500 στρεμμάτων. Από αυτά τα στρέμματα το 60 % καλλιεργούνται σε θερμοκήπια και τα υπόλοιπα 40% καλλιεργούνται σαν υπαίθρια. Το κυριότερο κέντρο παραγωγής στην Ελλάδα είναι η Κρήτη. Επίσης καλλιεργείται στην Αττική στην περιοχή του Μαραθώνα, Αυλώνα, Μενιδίου, αλλά και στην Πελοπόννησο στην περιοχή του Γαλατά και την Τροιζηνία και την Μακεδονία.
Βοτανική ταξινόμηση
Η γαρυφαλλιά ανήκει στην οικογένεια των Caryophyllaceae. Οι ποικιλίες που καλλιεργούνται προέρχονται από τα είδη, Dianthus caryophyllus και Dianthusfruticosus. Είναι φυτό ποώδες, και πολυετές. Χαρακτηρίζεται από βλαστούς που έχουν κόμβους και φύλλα στενόμακρα χωρίς μίσχους με χαρακτηριστικό πρασινογάλαζο χρώμα. Τα άνθη της έχουν 5 ενωμένα σέπαλα και στεφάνη με πολλά πέταλα.
Οι κόμβοι της βάσης του φυτού δίνουν τα καλύτερα γαρύφαλλα, ενώ της κορυφής δίνουν γαρύφαλλα που δεν είναι εμπορεύσιμα. Τα άνθη της γαρυφαλλιάς έχουν διάφορα χρώματα. Ο καρπός της είναι κάψα.
Σήμερα με την μέθοδο της κλωνικής επιλογής, και των διασταυρώσεων έχουν δημιουργηθεί πολλές παραγωγικές ποικιλίες που διακρίνονται για την αντοχή τους στις διάφορες ασθένειες και στην καλή διατηρησιμότητα τους.
Κλιματολογικές συνθήκες της καλλιέργειας
Τα καλύτερα εδάφη για την καλλιέργεια της γαρυφαλλιάς είναι τα ελαφρά, αμμοπηλώδη που έχουν καλή στράγγιση και ρΗ 6,5- 7,5. Τα πολύ αμμώδη όπως και τα πολύ αργιλώδη εδάφη, πριν από την καλλιέργεια τους πρέπει να βελτιώνονται με τύρφη, ή κοπριά ή άλλα οργανικά βελτιωτικά του εδάφους όπως είναι ο δολομίτης ή μαρμαρόσκονη όπου η περιεκτικότητα σε ασβέστιο είναι χαμηλή.
Οι κατάλληλες θερμοκρασίες περιβάλλοντος για την καλλιέργεια της γαρυφαλλιάς είναι: 20-22ο C την ημέρα και μέχρι 12ο C την νύχτα. Η θερμοκρασία του εδάφους πρέπει να είναι τουλάχιστον 15ο C.
Η επιθυμητή περιεκτικότητα στην ατμόσφαιρα του θερμοκήπιου σε διοξείδιο του άνθρακος είναι τα 500- 1000ppm, ενώ απαιτείται φωτισμός του οποίου η ένταση να είναι 15000- 45000 lux.
Καλλιεργητικές εργασίες
Στην Ελλάδα η καλλιέργεια της γαρυφαλλιάς γίνεται σε ψυχρά θερμοκήπια στα νοτιότερα μέρη αλλά καλλιεργείται και σε βορειότερα, αλλά με θέρμανση. Επίσης καλλιεργείται και υπαίθρια, σε κατάλληλες περιοχές προφυλαγμένες από τον άνεμο.
Η γαρυφαλλιά πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα των οποίων η φύτευση πρέπει να γίνεται την περίοδο μεταξύ του Απριλίου και του Μαΐου. Συνήθως φυτεύονται μέχρι 18000-19000 φυτά το στρέμμα για να μη δημιουργούνται προβλήματα από τον κακό φωτισμό σε περίπτωση μεγαλύτερης πυκνότητας.
Η φύτευση πρέπει να ακολουθείται από τακτικό πότισμα αλλά και από ριζοπότισμα με κατάλληλο φυτοφάρμακο εναντίον των ασθενειών του εδάφους, όπως είναι το πύθιο, η φυτόφθορα, η ριζοκτόνια, κ.α.
Η λίπανση της γαρυφαλλιάς πρέπει να γίνεται με τα κατάλληλα λιπάσματα ανάλογα με την χημική σύνθεση του εδάφους. Μία ενδεικτική βασική λίπανση πριν από την φύτευση των μοσχευμάτων είναι: Δίνεται μία ποσότητα 8 κυβικών μέτρων κοπριάς το στρέμμα ή τύρφης, ενώ γίνεται λίπανση με 150-180 κιλά το στρέμμα με υπερφωσφορικό, 40-50 κιλά θειικό κάλιο, 50-80 κιλά θειικό μαγνήσιο.
Με κάθε άρδευση επίσης γίνεται συμπληρωματική λίπανση με: νιτρική αμμωνία, νιτρικό κάλιο, θειικό μαγνήσιο, κ.α.
Πολλές φορές παρατηρούνται τροφοπενίες σε ορισμένα ιχνοστοιχεία όπως είναι το βόριο, ο σίδηρος, κ.α. Στις περιπτώσεις αυτές γίνεται χρησιμοποίηση ιχνοστοιχείων.
Η γαρυφαλλιά ειδικά στην Κρήτη αλλά και σε άλλα μέρη, αντιμετωπίζει το πρόβλημα της υψηλής αλατότητος του νερού αρδεύσεως. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να γίνεται απόπλυση του εδάφους με νερό καλής ποιότητας 2-3 φορές τον χρόνο, όπως επίσης πρέπει να λαμβάνονται και διάφορα άλλα μέτρα όπως, η βελτίωση της στραγγίσεως, η ελαφρά επιφανειακή λίπανση, κ.α.
Μία τεχνική που πρέπει να εφαρμόζεται στις γαρυφαλλιές είναι το κορυφολόγημα. Συνήθως γίνονται 2 κορυφολογήματα ετησίως.Τα κορυφολογήματα γίνονται επάνω από τον κόμβο ενός ευδιάκριτου μεσογονατίου. Το πρώτο γίνεται σε ύψος 4-5 κόμβων, 25 ημέρες μετά το φύτεμα των μοσχευμάτων ενώ τα επόμενα στον 3-4ο κόμβο.
Επίσης εφαρμόζεται στις γαρυφαλλιές η απομάκρυνση πολλών μπουμπουκιών, ώστε αυτά που διατηρούνται να δώσουν καλής ποιότητας γαρύφαλλα.
Στην Ελλάδα καλλιεργούνται κυρίως τα μονανθή γαρύφαλλα (STANDARD) σε ποσοστό 60-70% και τα πολυανθή (SPRAY) σε ποσοστό 30-40%. Σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, Ιταλία, Τουρκία καλλιεργούνται κυρίως τα μονανθή ενώ σε χώρες όπως η Ολλανδία, το Ισραήλ, η Ισπανία κυρίως τα πολυανθή.
Στα γαρύφαλλα του τύπου STANDARD αφαιρούνται τα πλάγια μπουμπούκια για να αναπτυχθεί το κορυφαίο σε άνθος. Στα γαρύφαλλα τύπου SPRAY, αφαιρείται το πρώτο κεντρικό μπουμπούκι ώστε να αναπτυχθούν πολλά μπουμπούκια στο ίδιο στέλεχος με αποτέλεσμα οι γαρυφαλλιές αυτού του τύπου να απαιτούν λιγότερα εργατικά και να είναι πιο παραγωγικές. Τα τελευταία χρόνια, η ζήτηση για πολυανθή γαρύφαλλα συνεχώς αυξάνεται επειδή απαιτούν λιγότερα εργατικά, είναι πιο παραγωγικά και διατηρούνται περισσότερο σαν δρεπτά άνθη, ενώ η ποιότητα τους είναι πολύ καλή.
Η συγκομιδή
Το κατάλληλο στάδιο κατά το οποίο γίνεται η συγκομιδή των ανθέων της γαρυφαλλιάς, εξαρτάται από την ποικιλία, την εποχή, την θερμοκρασία τον χρόνο που πρέπει να αποθηκευθούν τα άνθη και την απόσταση από τις αγορές.
Σε γενικές γραμμές τα γαρύφαλλα του τύπου STANDARD συγκομίζονται όταν τα μπουμπούκια είναι μισάνοιχτα επειδή τότε: επιμηκύνεται ο χρόνος διατήρησης τους, συσκευάζονται ευκολότερα και προσβάλλονται λιγότερο από τις ασθένειες. Τα γαρύφαλλα του τύπου SPRAY κόβονται όταν δύο μπουμπούκια έχουν ανοίξει τελείως ενώ τα υπόλοιπα αρχίζουν να ανοίγουν.
Η κοπή των ανθέων γίνεται με κοφτερό μαχαίρι και ποτέ με τα χέρια ή με ψαλίδι. Το μήκος του στελέχους τους πρέπει να είναι μεγαλύτερο από 50 εκατοστά και να είναι υγιές.
Μετά την κοπή, τα φαρύφαλλα πρέπει να τοποθετούνται σε μέρη σκιερά και δροσερά. Τα κομμένα άνθη τοποθετούνται σε θερμοκρασίες 2-4ο C και μπορούν να συντηρηθούν για 2-4 εβδομάδες.
Σε περίπτωση μεταφοράς τους για να διατηρηθούν σε καλή κατάσταση πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα κατάλληλο συντηρητικό.
Η καλλιέργεια της γαρυφαλλιάς μπορεί να γίνει διετής όταν τα φυτά είναι εύρωστα και σε καλή υγιεινή κατάσταση.
Εχθροί και ασθένειες
Οι κυριότεροι εχθροί της γαρυφαλλιάς είναι: οι αφίδες, ο θρίπας, ο φυλλορύκτης, διάφορες φυλλοφάγες κάμπιες, ο τετράνυχος κ,α
Οι κυριότερες ασθένειες είναι: το φουζάριο, η ριζοκτόνια, το πύθιο, ο βοτρύτης, η σκωρίαση, κ.α.
Η καταπολέμηση των εχθρών και των ασθενειών γένεται με τα κατάλληλα φυτοφάρμακα.
πηγή: https://www.symagro.com/